Flow!
Ik ga wel eens graag naar live opvoeringen.  Vorige zondag ben ik naar de Filharmonie gaan kijken. Naar het âPianoconcerto in aâ Van Edvard Grieg en de âSymfonie nr 2 in gâ van Wilhelm Stenhammar. Bij het eerste stuk stond de vleugelpiano vooraan op het podium en kon ik de rest van het orkest en de dirigent niet echt aan het werk zien. En laat dat nu net zijn waarom ik zo graag naar live concerten ga, om die hele dynamische, organische beweging te kunnen zien. Tijdens de symfonie van Stenhammar, de piano was aan de kant geschoven, kon ik die samenwerking wel goed zien. Terwijl ik zat te luisteren en â vooral â kijken naar de levendige wisselwerking tussen alle leden van het orkest en de dirigent, kwam ik automatisch bij het begrip âflowâ. De Zweedse dirigent Christian Lindberg stond zo gepassioneerd en vol overgave te dirigeren dat het niet lang duurde of ik voelde die vitale energie overspringen op mezelf. Ik kwam zelf in flow.
Hetzelfde gevoel had ik een kleine twee weken geleden toen ik naar de balletvoorstelling âKaashâ van het Ballet van Vlaanderen ging kijken. De combinatie van de ritmische en krachtige muziek met de vitale en energieke dansbewegingen zorgde toen ook voor een sterk gevoel van flow.
Wat is dat gevoel, waarbij je zo gefocust bent, dat je tijd en ruimte vergeet? Wat maakt dat je zo meegevoerd wordt door je bezigheden? En is het wel gezond?
Flow is een begrip uit de positieve psychologie. Het was de Amerikaans-Hongaarse psycholoog Mihaly Csikszentmihalyi die de term voor het eerst gebruikte. Flow verwijst naar de mentale toestand waarin iemand volledig opgaat in zijn of haar bezigheden, zodanig zelfs dat alle activiteiten rondom hem of haar lijken te verdwijnen. Je bent volledig geconcentreerd op je doel, dat duidelijk en helder is. Je gaat volledig op in de activiteit die je aan het uitvoeren bent. Het feit dat je die taak al enkele keren, in het geval van dirigent Lindberg en de Filharmonie misschien zelfs honderden keren, hebt uitgevoerd is van geen belang. Het gaat erom dat je het telkens weer opnieuw uitdagend voor jezelf maakt. Zo kom je ook telkens weer in flow.
In haar boek âMentaal kapitaalâ legt Elke Geraerts uit hoe flow Ă©Ă©n van de vier pijlers is die onze mentale veerkracht kunnen verhogen. En dat is nodig als we onszelf willen handhaven in onze huidige maatschappij, zowel als individu maar ook als soort. In die zin draagt flow dus bij tot onze gezondheid. Hoewel het boek lijkt te focussen op het vermijden van een burn-out, denk ik dat ieder van ons er een pak nuttige informatie en inzichten kan uit halen om zelf met meer mentale veerkracht in het leven te staan. Het oude gezegde âVoorkomen is beter dan genezenâ geldt ook hier. Het is beter niet te wachten tot je ingehaald wordt door stress maar zelf aan de slag te gaan om je brein veerkrachtig te houden en/of te maken.
Dat dat niet altijd saai of moeilijk hoeft te zijn, kan je hopelijk uit deze tekst opmaken. Gewoon naar een concert of dansvoorstelling gaan en je laten meezuigen in de flow van de performers⊠Kijk op de Filharmonie of  Ballet van Vlaanderen voor inspiratie!
Wil je meer weten over flow, bekijk dan de TED-talk van Mihaly Csikszentmihalyi. (Wat een geluk dat ik zijn naam mag schrijven en niet moet uitsprekenâŠ)
En als je dan toch op de site van de TED-talks bent beland, kijk dan ook even naar dit geweldige pleidooi van Ken Robinson om creativiteit te stimuleren, naar mijn gevoel essentieel om je veerkracht te stimuleren.